بیماری لنگش پا در دام چیست | علت لنگش گاو شیری | روش های درمان

بیماری لامیناییتیس یا لنگش پا، یکی از مشکلات جدی در حوزه سلامت و اقتصاد دامداری محسوب می‌شود. این مشکل باعث کاهش تولید شیر، کاهش مصرف خوراک، کاهش وزن، نقصان در باروری و حتی نیاز به حذف زود هنگام حیوانات مبتلا می‌گردد. اهمیت درمان به موقع این بیماری از نکات حیاتی در دامداری است. چرا که لنگش پا می‌تواند از طریق عوامل عفونی متعددی رخ دهد که باعث وخامت‌های جدی در سلامت دام می‌شوند.
در این مقاله، به بررسی علل لامیناییتیس در دام پرداخته خواهد شد و روش‌های موثر در درمان این بیماری را بررسی می‌نماییم. همچنین، راهکارهایی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری و حفظ سلامت دام‌ها ارائه خواهد شد.

بیماری لنگش پای گاو چیست؟
بیماری لامیناییتیس یا لنگش پا در دام، یک اختلال غیرعفونی است که به دلیل التهاب عروقی در اطراف اندام‌های دام ایجاد می‌شود. این بیماری اغلب ناشی از عدم تعادل در تغذیه دام‌ها، به ویژه گاوها و گوسفندها، رخ می‌دهد. لامیناییتیس به عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دامی شناخته می‌شود و بیشتر در گله‌های شیری و گوسفندها اتفاق می‌افتد.

این بیماری باعث درد در یک یا چند اندام شده و تأثیر مخربی بر روی حرکت دام داشته و از نظر بهره‌وری نیز تأثیرگذار است. لنگش پا، به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل بهداشتی اقتصادی در گله‌های شیری، پس از باروری و ورم پستان، مورد توجه قرار می‌گیرد. این مشکل در گوسفندها، بزها و گاوها به نسبت بسیار رایج است.

علت ایجاد لنگش در پای گاو شیری 
یکی از  شایع ترین بیماری های گاوی لنگش در گاو است. شناسایی زودهنگام دلایل و علائم بیماری لامیناییتیس در دام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا این اقدام می‌تواند از وقوع هزینه‌های جبران‌ناپذیر در مراحل بعدی جلوگیری کند.

1. عفونت: شامل پدیده‌هایی نظیر پوسیدگی پا، درماتیت دیجیتال، نکروز نوک انگشتان پا، و آرتریت عفونی.
2. تغذیه: از جمله لامینیت، نکروز مرتبط با مایکوتوکسین و عدم اتساع شکمبه.
3. آسیب جسمی:  مانند سرمازدگی، رگ به رگ شدن، و شکستن.
4. ژنتیک: برخی از دام‌ها که به طور مکرر به لنگش دچار می‌شوند.

لنگش پای گاو شیری چه علائمی دارد؟

1. گام‌های کوتاه.
2. تکان دادن سر.
3. قوس کمر.
4. کشیدن یک پا هنگام راه رفتن.
5. چرخش پاها به داخل و بیرون.
6. پوسیدگی و گندیدگی سم.
7. بروز تاول و التهاب بین انگشتان و سم دام.

این علائم می‌توانند نشان‌دهنده وجود مشکلات جدی در سلامت دام باشند و ایجاد برنامه‌های مناسب برای پیشگیری و درمان این بیماری ضروری است.

انواع لنگش در دام ها کدامند؟
در دامداری، بیماری لامیناییتیس با توجه به شدت آن به سه نوع مختلف تقسیم می‌شود:

1.  لنگش

2.  لنگش تحت حاد 

3.  لنگش مزمن

لنگش حاد در گاو:
این نوع بیماری اغلب با وجود التهاب در سم همراه است، که با خونریزی در خط سفید سم یا مفاصل مچ همراه می‌شود. برخی از نشانه‌ها شامل خونریزی قابل مشاهده در خط سفید سم، افزایش ضربان قلب، افزایش تنفس، و گرم شدن دیواره سم می‌باشد.

لنگش تحت حاد:
این نوع بیماری معمولاً با ظهور زخم در مچ و دیواره سم همراه است. این نوع لنگش فرآیند طولانی دارد و تا 2-3 ماه هیچ نشانه‌ای از لنگش پای گاو دیده نمی‌شود. با پیشرفت بیماری، سم زرد شده و از داخل خونریزی می‌کند.

لنگش مزمن در گاو:
در این نوع بیماری، لنگش پا به شکل غیرعادی رشد می‌کند. دیواره افقی سم طولانی می‌شود، کف سم پهن تر شده و گودی مناسبی ندارد. لنگش‌های مزمن می‌توانند با سم‌چینی منظم هر 3-4 ماه یکبار تصحیح شوند.

عوامل تشدید وضعیت لامیناییتیس در دام
برخی عوامل می‌توانند وضعیت بیماری لنگش پا در دام را تشدید کنند. این عوامل شامل موارد زیر می‌شوند:

 

1. بتن آسیب دیده در محوطه‌ها
2. هل دادن دام موقع حرکت
3. چرخش شدید گاوها در ورودی یا خروجی سالن
4. استفاده از لیسه‌های اتوماتیک
5. اجازه رشد بیش از حد پنجه
 

عوامل کاهش وضعیت لامیناییتیس در دام
در عین حال، برخی از عوامل می‌توانند باعث کاهش ابتلا به بیماری لنگش پا در دام گردند. این عوامل عبارتند از:

 

1. استفاده از بستر عمیق
2. کوتاه کردن پنجه در اوایل شیردهی
3. افزایش مرتب کوتاه کردن پنجه
4. افزایش استفاده روتین از حمام پا
5. استفاده از کفپوش‌هایی که تجمع دوغاب را کاهش یا جلوگیری می‌کنند

روش های جلوگیری از لنگش گاو شیری
1. چک کردن مداوم سم جهت تشخیص بیماری
2. جدا کردن دام مبتلا از سایرین
3. استفاده از آهک برای ضدعفونی کردن دام و مسیر عبور آنها

روش های درمان لنگش در دام
برای درمان لنگش و گندیدگی سم در گوسفندان و بزها، ابتدا باید دام بیمار شناسایی شده و از سایر حیوانات جدا شود. سپس پس از تشخیص بیماری لنگش، باید بلافاصله با دامپزشک تماس گرفته شود. برای درمان عفونت سم در گوسفندان و دام‌های دیگر، علاوه بر رعایت بهداشت، می‌توان از داروهای تزریقی استفاده کرد. در زیر چند روش برای درمان لنگش پا در گوسفند و بز ذکر شده است.

1. استفاده از داروهای شیمیایی با تجویز دامپزشک 
2. استفاده از محلول‌های ضدعفونی کننده مناسب برای درمان لنگش پا در گوسفند و بز
3. استفاده از حمام سم با محلول سولفات روی 10 درصد یا محلول 5 درصد فرمالین