فواید خوردن پنیر برای سلامت قلب و عروق خونی
سلامت قلب و عروق خونی یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده کیفیت زندگی و طول عمر انسان است. در سالهای اخیر، نقش تغذیه در پیشگیری از بیماریهای قلبیعروقی بیش از پیش مورد توجه محققان قرار گرفته است. اگرچه مصرف بیش از حد نمک یکی از عوامل اصلی افزایش فشارخون و آسیب به عروق خونی شناخته میشود، اما مطالعات جدید نشان میدهد که برخی مواد غذایی میتوانند اثرات منفی نمک را تا حدی خنثی کنند. یکی از این مواد غذایی، پنیر و بهطور کلی محصولات لبنی است.
مطالعهای که توسط محققان دانشگاه Penn State انجام شده، نشان میدهد ترکیبات آنتیاکسیدانی موجود در پنیر میتوانند از عروق خونی در برابر آسیبهای ناشی از مصرف بالای سدیم محافظت کنند و نقش مثبتی در سلامت قلب ایفا نمایند.
پنیر لیقوان چیست؟ همه چیز درباره این پنیر اصیل ایرانی
ارتباط مصرف نمک و سلامت عروق خونی
سدیم یا نمک، در مقادیر کم یکی از مواد معدنی ضروری برای بدن است و در تنظیم تعادل مایعات و عملکرد اعصاب نقش دارد. با این حال، مصرف بیش از حد آن میتواند به افزایش فشارخون، آسیب به دیواره عروق و بالا رفتن ریسک بیماریهای قلبی منجر شود.
بر اساس اعلام انجمن قلب آمریکا، مصرف بیش از 2300 میلیگرم سدیم در روز برای سلامتی خطرناک است و مقدار ایدهآل برای اغلب بزرگسالان حدود 1500 میلیگرم در روز در نظر گرفته میشود. با وجود این توصیهها، کاهش مصرف نمک برای بسیاری از افراد دشوار است؛ موضوعی که محققان را به بررسی راهکارهای جایگزین سوق داده است.
نقش پنیر در کاهش اثرات منفی سدیم
در مطالعه انجامشده در Penn State، محققان دریافتند بزرگسالانی که مقدار زیادی نمک در رژیم غذایی خود مصرف میکنند، معمولاً دچار اختلال در عملکرد عروق خونی میشوند. این اختلال میتواند زمینهساز بیماریهای قلبی و عروقی در بلندمدت باشد.
اما نکته جالب اینجاست که افرادی که در کنار همین میزان بالای سدیم، روزانه چند نوبت پنیر مصرف میکردند، دچار این اختلالات عروقی نمیشدند. به بیان سادهتر، وجود پنیر در رژیم غذایی توانسته بود اثرات مخرب نمک را تا حد زیادی خنثی کند.
Billie Alba، یکی از محققان مرکز Penn State، در این باره توضیح میدهد که اگرچه علم پزشکی همواره بر کاهش مصرف سدیم تأکید دارد، اما این کار برای اغلب مردم آسان نیست. از دیدگاه او، گنجاندن لبنیاتی مانند پنیر در رژیم غذایی میتواند راهبردی عملیتر برای کاهش خطر بیماریهای قلبی و بهبود عملکرد عروق خونی باشد.
جزئیات مطالعه Penn State
در این پژوهش، 11 بزرگسال بدون فشارخون حساس به نمک شرکت داشتند. هر یک از افراد، چهار رژیم غذایی متفاوت را به مدت هشت روز تجربه کردند:
-
رژیم کمسدیم بدون لبنیات
-
رژیم کمسدیم همراه با مصرف بالای پنیر
-
رژیم پرسدیم بدون لبنیات
-
رژیم پرسدیم همراه با مصرف بالای لبنیات
در رژیم کمسدیم، میزان نمک مصرفی روزانه 1500 میلیگرم و در رژیم پرسدیم 5500 میلیگرم بود. همچنین مقدار مصرف روزانه پنیر حدود 170 گرم در نظر گرفته شد.
در پایان هر هفته، شرکتکنندگان تحت آزمایشهایی قرار گرفتند که عملکرد عروق خونی را بررسی میکرد. برای این منظور، مادهای به نام استیلکولین بهصورت موضعی وارد بدن شد تا واکنش رگها به شل شدن اندازهگیری شود.
تفاوت پنیر کم نمک و پنیر شور؛ کدام یک برای سلامتی و طعم بهتر است؟
نتایج قابل توجه پژوهش
نتایج نشان داد زمانی که افراد رژیم پرسدیم بدون مصرف پنیر داشتند، عروق خونی آنها پاسخ مناسبی به استیلکولین نمیداد و فرآیند شل شدن رگها با تأخیر انجام میشد. این وضعیت شباهت زیادی به شرایط بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی داشت.
در مقابل، هنگامی که همان مقدار سدیم از طریق رژیم غذایی همراه با مصرف پنیر دریافت میشد، عملکرد عروق خونی طبیعی باقی میماند و نشانهای از آسیب قلبیعروقی مشاهده نشد. این یافته نشان میدهد که پنیر میتواند نقش محافظتی مهمی در سلامت عروق خونی ایفا کند.
آنتیاکسیدانها؛ عامل محافظتی پنیر
اگرچه محققان هنوز بهطور دقیق نمیدانند کدام ترکیب موجود در پنیر مسئول این اثرات مثبت است، اما شواهد علمی نشان میدهد که آنتیاکسیدانهای موجود در پنیر و سایر لبنیات نقش کلیدی دارند.
مصرف زیاد سدیم باعث افزایش مولکولهای اکسیدکننده میشود که به دیواره عروق خونی آسیب میزنند. در مقابل، پپتیدهایی که در فرآیند هضم لبنیات تولید میشوند، خاصیت آنتیاکسیدانی دارند و میتوانند این مولکولهای آسیبزا را خنثی کنند. به همین دلیل، مصرف منظم لبنیات با کاهش استرس اکسیداتیو و محافظت از سلولهای عروقی همراه است.
اهمیت تغذیه با پنیر فتای کم نمک و کم چربی؛ انتخابی هوشمندانه برای سلامتی
پنیر و کاهش فشارخون
به گفته لِیسی الکساندر، استاد کینزیولوژی و از محققان این مطالعه، ارتباط مستقیمی بین مصرف لبنیات ـ حتی پنیرهای نسبتاً پرنمک ـ و بهبود سلامت قلبیعروقی وجود دارد. نتایج مطالعات مختلف نشان میدهد افرادی که بهطور روزانه و در چند وعده لبنیات مصرف میکنند، معمولاً فشارخون پایینتری نسبت به سایر افراد دارند.
نتیجهگیری
یافتههای علمی جدید نشان میدهد که پنیر، برخلاف تصور رایج، تنها یک ماده غذایی پرنمک نیست؛ بلکه میتواند به دلیل وجود ترکیبات آنتیاکسیدانی و پپتیدهای فعال، نقش مهمی در محافظت از عروق خونی و کاهش خطر بیماریهای قلبی داشته باشد.
