اهمیت تغذیه با پنیر فتای کم نمک و کم چربی؛ انتخابی هوشمندانه برای سلامتی
پنیر یکی از غذاهای اصلی و پرطرفدار در بسیاری از نقاط جهان محسوب می‌شود و نقش مهمی در تأمین پروتئین، کلسیم و سایر مواد مغذی دارد. در ایران، پنیر سفید تولید شده به روش فراپالایش یا همان پنیر فتا، یکی از پرمصرف‌ترین انواع پنیر است. فراپالایش یک فرآیند جداسازی غشایی است که به طور انتخابی پروتئین و چربی شیر را تغلیظ می‌کند و باعث می‌شود پنیر حاصل با بافت نرم، رطوبت بالا و ارزش تغذیه‌ای مناسب تولید شود.
در سال‌های اخیر، افزایش تقاضا برای محصولات کم‌چرب و کم‌نمک، توجه محققان و تولیدکنندگان لبنیات را به سمت تولید پنیرهایی با این ویژگی‌ها معطوف کرده است. فشارخون بالا، یکی از عوامل اصلی بیماری‌های قلبی و عروقی، با مصرف زیاد نمک ارتباط مستقیم دارد؛ بنابراین پنیر فتای کم‌نمک و کم‌چربی که حاوی پروتئین و کلسیم شیر است، به عنوان گزینه ای سالم و مناسب برای مصرف روزانه مطرح می‌شود.
پنیر فتا؛ تاریخی که به هزاران سال پیش باز می‌گردد
پنیر یکی از قدیمی‌ترین فرآورده‌های غذایی بشر است و قدمت آن به حدود 8000 سال پیش در منطقه هلال حاصلخیز میان دو رودخانه دجله و فرات بازمی‌گردد. امروزه تنوع پنیرهای موجود در جهان به بیش از 2000 نوع می‌رسد و هر ساله بر این تعداد افزوده می‌شود. پنیر به دلیل پروتئین با کیفیت، چربی مناسب و بافت متراکم، یکی از بهترین حامل‌های پروبیوتیک در رژیم غذایی به شمار می‌رود. تقریباً یک سوم شیر تولید شده در جهان برای تولید پنیر استفاده می‌شود و افزایش تولید شیر، روند رشد تولید پنیر را نیز به دنبال داشته است.
در ایران، پنیر فتا محبوب‌ترین نوع پنیر محسوب می‌شود و سرانه مصرف آن حدود 5.4 کیلوگرم در سال اعلام شده است. این پنیر نه تنها منبع عالی پروتئین و کلسیم است، بلکه به دلیل بافت نرم و طعم ملایم، مصرف آن در وعده‌های غذایی متنوع رایج است.
بیشتر بخوانید: بررسی تفاوت پنیر پارمزان با پنیر پیتزا | انتخاب مناسب برای هر نوع غذا
فرآیند تولید پنیر فتای کم نمک و کم چربی
پنیر فتا به دو روش سنتی و فراپالایش تولید می‌شود. سیستم فراپالایش، علاوه بر حفظ پروتئین‌های شیر، باعث افزایش راندمان تولید، ارزش تغذیه‌ای بالاتر و صرفه‌جویی در انرژی و نیروی انسانی می‌شود. در این فرآیند، شیر ابتدا تا حدود 35 درصد مواد جامد تغلیظ می‌شود و سپس با انعقاد آنزیمی، پنیر حاصل می‌گردد.
پنیر فتای فراپالایش دارای ماده خشک حدود 35 درصد و چربی 18 تا 20 درصد است. این پنیر فاقد دوره رسیدگی بوده و pH نهایی آن پس از 72 ساعت حدود 4.8 است. میزان نمک مصرفی نیز بین 1 تا 3 درصد است و ماندگاری محصول حداکثر دو ماه است. حفظ پروتئین‌های شیر و بافت نرم باعث می‌شود که این نوع پنیر ارزش تغذیه‌ای بالاتری نسبت به پنیرهای سنتی داشته باشد.
با توسعه فناوری‌های بازساخته یا بدون آبگیری نیز می‌توان پنیر فتا مشابه با محصولات فراپالایش تولید کرد. در این روش، با ترکیب پروتئین شیر تغلیظ شده، کازئینات سدیم، شیر خشک بدون چربی، خامه و شیر تازه، محصولی با کیفیت مشابه پنیر فراپالایش تولید می‌شود.
فواید تغذیه ای پنیر فتای کم نمک و کم چربی
پنیر فتای کم نمک و کم چربی، منبع عالی پروتئین با کیفیت، کلسیم، فسفر و ویتامین‌های گروه B است. مصرف منظم این پنیر می‌تواند فواید زیر را برای بدن فراهم کند:
-
حفظ سلامت قلب و کاهش فشار خون: کاهش مصرف نمک باعث کنترل بهتر فشار خون و کاهش ریسک بیماری‌های قلبی می‌شود.
-
تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها: کلسیم و فسفر موجود در پنیر به استحکام استخوان‌ها و سلامت دندان‌ها کمک می‌کند.
-
تأمین پروتئین کافی: پروتئین موجود در پنیر فتا، به رشد و ترمیم عضلات و بافت‌های بدن کمک می‌کند.
-
کنترل وزن و کاهش چربی خون: مصرف پنیر کم‌چرب، علاوه بر تأمین انرژی، خطر افزایش کلسترول و چربی خون را کاهش می‌دهد.
-
بهبود عملکرد سیستم گوارش: پنیر به دلیل بافت متراکم و قابلیت حمل پروبیوتیک‌ها، عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد.
بیشتر بخوانید: بهترین پنیرها برای کاهش وزن و تناسب اندام؛ کدام انتخاب سالم تر است؟
خطرات مصرف زیاد نمک و چربی
نمک برای بدن ضروری است، اما مصرف بیش از حد آن باعث افزایش فشار خون، احتباس آب در بدن، خطر سکته قلبی و بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. همچنین مصرف زیاد سدیم باعث دفع کلسیم از استخوان‌ها و افزایش خطر پوکی استخوان می‌گردد.
چربی حیوانی موجود در لبنیات پرچرب نیز در صورت مصرف مداوم می‌تواند منجر به چاقی، افزایش کلسترول خون و مشکلات قلبی-عروقی شود. بنابراین پنیرهای کم‌نمک و کم‌چربی گزینه‌ای هوشمندانه برای حفظ سلامت در طولانی‌مدت هستند.
سخن پایانی
پنیر فتای فراپالایش با بافت نرم و مالش‌پذیر و محتوای کم چربی و نمک، انتخابی سالم و مغذی برای مصرف روزانه است. این پنیر با حفظ پروتئین‌ها، کلسیم و سایر مواد مغذی، می‌تواند نقش مؤثری در رژیم غذایی سالم و پیشگیری از بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و پوکی استخوان داشته باشد.
با توجه به افزایش زندگی شهری و تغییر سبک غذا خوردن، انتخاب پنیر کم نمک و کم چربی می‌تواند هم از نظر تغذیه‌ای و هم از نظر سلامت عمومی، تصمیمی هوشمندانه باشد. تولید پنیر فتا با فناوری فراپالایش، علاوه بر ارتقای کیفیت و ارزش غذایی محصول، باعث صرفه‌جویی در منابع و افزایش راندمان تولید می‌شود و آینده‌ای سالم‌تر برای مصرف‌کنندگان رقم می‌زند.
