گروه های خونی گاو

گاوها دارای یازده سیستم گروه خونی میباشند که با حروف Z, T, S, M, L, J, F, C, B, A و R نمایش داده میشوند و از بین آنها دو سیستم B و J واجد اهمیت بیشتری هستند. سیستم گروه خونیB در گاوها از کلیه سیستمهای شناخته شده پیچیده تر است. به طوری که دراین سیستم 60 پادگن مختلف برآورد شده است که این پادگنها به صورت دسته های کوچکتری به شکل فنوگروپ به ارث میرسند. با وجود این پیچیدگی تقریباً غیر ممکن است که خون یک گاو دهنده کاملاً مشابه خون گاو گیرنده باشد.
پیچیدگی سیستم B طوری است که در هر گاو به قدر کفایت ترکیب پادگنی متفاوت وجود دارد که بتوان به وسیله آن هر یک از گاوان را مشخص ساخت. طبعاً چنین سیستمی روش ایده آلی برای شناسایی هر یک از دامهای گله بشمار میرود و بسیاری از مراکز دامپروری برای کنترل اصالت گاوهای خریداری شده از آن استفاده میکنند.
پادگن J لیپیدی است که به طور آزاد در مایعات بدن گاو وجود دارد و به طور غیر فعال (Passive) مجذوب گلبولهای قرمز گردیده و به آن متصل میشود، لذا پادگن j نمیتواند پادگن حقیقی گلبول قرمز باشد و بدین جهت در خون گوساله های نوزاد وجود ندارد. این پادگن در ظرف 6 ماه پیش از تولد جذب گلبولهای قرمز گوساله شده و در خون دیده نمیشود. گاوهای واجد پادگن J (J مثبت) دو نوع میباشند، برخی از آنها پادگن J در عیار بالا دارند به طوری که میتوان در سطح گلبولها و سرم آنها را تشخیص داد و برخی دیگر برعکس این حالت هستند. گاوان واجد J منفی ممکن است در سرمشان پادتن ضد J موجود باشد که عیار این پادگن برحسب فصول سال متغیر بوده به طوری که در تابستان و پاییز به حداکثر خود میرسد.
با توجه به موارد بالا میتوان چنین نتیجه گرفت که به واسطه وجود گاوان j مثبت و j منفی انتقال خون از گروه اول به گروه دوم ممکن است موجب واکنش شدید گردد حتی اگر فبلاً گاوان گیرنده نسبت به پادگن دهنده حساس نشده باشند. بیماری همولیتیک در گوساله های نوزاد نادر است ولی پس از واکسیناسیون بر ضد آناپلاسموز و یا بابزیوز ممکن است ایجاد شود زیرا این واکسنها را از خون گوساله های آلوده تهیه مینمایند. بدین صورت که واکسن آناپلاسموز را از راه مخلوط کرده مقدار زیادی خون گوساله های مبتلا تولید میکنند. در این روش پس از مخلوط کردن خونها، مخلوط خون را خشک و منجمد مینماید و هنگام مصرف با مواد دیر جذب (ادجونت) مخلوط کنند و اما واکسن ضد بابزیوز نیز عبارت است از خون نسبتاً تازه گوساله‌های آلوده.