قهوه با عطر و طعمی خاص، یکی از محبوبترین نوشیدنیهای جهان محسوب میشود. برای بسیاری از افراد، افزودن شیر به قهوه نهتنها طعم آن را متعادلتر میکند، بلکه به دلایل گوناگون در رژیم روزانهشان گنجانده میشود. اما آیا ترکیب قهوه و شیر تنها مزایایی دارد یا میتواند چالشهایی برای سلامتی ایجاد کند؟
در این مقاله به بررسی علمی تأثیرات مثبت و منفی نوشیدن شیر قهوه میپردازیم تا بتوانید با آگاهی کامل تصمیم بگیرید که آیا این نوشیدنی برای سبک زندگی شما مناسب است یا خیر.
آیا شیر میزان کافئین قهوه را کاهش میدهد؟
این سوال یکی از رایجترین ابهامات میان مصرفکنندگان قهوه است. پاسخ علمی روشن است: خیر، شیر نمیتواند میزان کافئین قهوه را کاهش دهد. کافئین یک ترکیب مقاوم در برابر دما و ترکیبات شیمیایی رایج مانند پروتئین شیر است، و افزودن شیر هیچ تأثیری بر مقدار واقعی آن ندارد.
اما نکتهای که اهمیت دارد، نحوهی جذب کافئین است. افزودن شیر به قهوه باعث میشود سرعت جذب کافئین در بدن کاهش یابد. بهعبارتی، انرژی حاصل از کافئین ملایمتر و با دوام بیشتر در بدن آزاد میشود، برخلاف قهوه سیاه که کافئین آن بهسرعت وارد جریان خون شده و باعث انرژی ناگهانی و کوتاهمدت میشود.
بیشتر بخوانید: هر آنچه باید درباره ترکیبات شیر و خواص هرکدام بدانید!
مزایای نوشیدن قهوه با شیر
1. تأمین کلسیم مورد نیاز بدن
شیر منبعی سرشار از کلسیم است؛ مادهای ضروری برای سلامت استخوانها و دندانها. افزودن یک فنجان شیر به قهوه میتواند تا یکسوم نیاز روزانه به کلسیم را تأمین کند. این موضوع بهویژه برای زنان یائسه یا افرادی با خطر پوکی استخوان اهمیت زیادی دارد.
2. بهبود خواص آنتیاکسیدانی قهوه
مطالعات جدید نشان دادهاند که پلیفنولهای موجود در قهوه، که خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی دارند، وقتی با پروتئینهای شیر ترکیب میشوند، اثرگذاری بیشتری پیدا میکنند. این ترکیب میتواند در مقابله با التهاب، تقویت سیستم ایمنی و حتی کاهش خطر برخی بیماریهای مزمن مؤثر باشد.
3. کاهش خاصیت اسیدی قهوه
قهوه ذاتاً اسیدی است و ممکن است در برخی افراد باعث مشکلاتی مانند سوزش معده یا رفلاکس شود. افزودن شیر میتواند سطح اسیدیته قهوه را متعادل کند و آن را برای معدههای حساستر مناسبتر سازد.
4. بهبود طعم و تجربه نوشیدن
برای افرادی که طعم تند و تلخ قهوه را دوست ندارند، شیر میتواند طعم آن را ملایم، خامهای و دلپذیرتر کند. این موضوع موجب میشود تا قهوه برای طیف گستردهتری از افراد قابلمصرف باشد.
معایب و هشدارهای نوشیدن قهوه با شیر
1. افزایش دریافت کالری
یکی از مهمترین معایب ترکیب قهوه با شیر، بهویژه در صورتی که شکر نیز به آن افزوده شود، افزایش چشمگیر کالری دریافتی روزانه است. بررسیهای انجامشده در دانشگاه سندیگو کالیفرنیا نشان دادند که افزودن شیر و شکر به نوشیدنیهای گرم میتواند روزانه تا 69 کالری اضافی وارد بدن کند.
اگرچه این میزان در ظاهر ناچیز بهنظر میرسد، اما در طول هفته یا ماه میتواند منجر به افزایش وزن تدریجی شود؛ بهویژه برای افرادی که سبک زندگی کمتحرک دارند یا در حال دنبال کردن رژیم کاهش وزن هستند.
2. تأثیر بر سطح قند خون و متابولیسم
کافئین بهطور طبیعی سطح کورتیزول (هورمون استرس) را افزایش میدهد و میتواند بر تعادل قند خون اثر منفی بگذارد. اگر قهوه با شیر و شکر مصرف شود، ممکن است در بلندمدت موجب افت و خیزهای ناگهانی قند خون و افزایش اشتها شود؛ مسألهای که برای افراد دیابتی یا در معرض سندرم متابولیک، نگرانکننده است.
3. کاهش جذب برخی مواد معدنی
کافئین ممکن است در برخی افراد، بهویژه خانمها، جذب کلسیم و آهن را کاهش دهد. با اینکه شیر منبع خوبی از کلسیم است، ولی مصرف مداوم قهوه (حتی با شیر) نباید جایگزین منابع اصلی تأمین کلسیم مانند ماست، پنیر و سبزیجات برگسبز شود.
4. احتمال حساسیت یا عدم تحمل لاکتوز
افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند ممکن است با نوشیدن شیر قهوه دچار مشکلات گوارشی مانند نفخ، دلپیچه یا اسهال شوند. برای این دسته افراد، استفاده از شیرهای گیاهی جایگزین مانند شیر بادام یا شیر جو دوسر گزینهای مناسبتر خواهد بود.
نتیجهگیری | شیر قهوه بنوشیم یا نه؟
در نهایت، نمیتوان پاسخی قطعی و یکسان برای همه افراد ارائه داد. انتخاب میان قهوهی ساده یا شیر قهوه باید بر اساس نیازهای بدنی، سبک زندگی و اهداف سلامتی شما صورت گیرد.
اگر بهدنبال نوشیدنیای ملایمتر با جذب تدریجیتر کافئین، کلسیم بیشتر و خواص ضد التهابی هستید، افزودن شیر به قهوه انتخاب خوبی است. اما اگر در حال مدیریت وزن، کنترل قند خون یا مصرف محدود کالری هستید، بهتر است در استفاده از شیر (و بهویژه شکر) محتاط باشید.
در نهایت، مانند بسیاری از جنبههای تغذیه، اعتدال کلید اصلی است. نوشیدن یک فنجان شیر قهوه در روز، اگر بهدرستی در سبک زندگی شما جای بگیرد، نهتنها مضر نیست بلکه میتواند مفید نیز باشد.